GÖL VE SÖĞÜT

Le lac et le saule

Yalnızlık şu derin gölün
En tatlı, en sadık misafiri :
Ne o güzel söğüdü ne kendisini
Bir an olsun terk etmiyor hüzün.

Karışır hüzünleri birbirine,
Durgun ya da canlı anlarında,
Soğuk havalarda, yağmurda,
Güneşte, rüzgârın pençesinde.

Nerede bir eğlence görseler,
Birlikte hemen koşar giderler.
Kuşların keyfi yerinde ağaçta,

Göl sürekli ağaca, rengarenk
Balıklarıyla; ağaç ise konuk
Kuşlarıyla hava atıyor ona!

Maurice Rollinat
Çeviren: Yakup Yaşa

KİTABE-İ SENG-İ MEZAR

L’épitaphe

Bir gün fâni dünyadan göçüp
Gidersem, tabutumu örtüp
Şöyle yazın mezar taşıma
“Burda, bahtsızların piri yatıyor,
Şu kara yerde ne güzel uyuyor
Şimdi, oysa ne acılar çekmişti,
Hayattayken ölmekti tek isteği;
Gece gündüz daima sürükledi
Peşinden o gün görmemiş deli,
Kadersiz yüreğini, kırık kalbini.
Ne hüzün dolu, ne zor günlerdi,
O ne kâbustu, o ne beter zulüm.
Yaşasın Ölüm! Yaşasın Ölüm !”

Maurice Rollinat
Çeviren: Yakup Yaşa

ŞİİR SANATI

Art poétique

Charles Morice’e

Musiki, her şeyden önce musiki,
Bunun için Tekli Mısradan şaşma,
Daha basit olur, sanki erir havada,
Bırak ağdalı, alengirli söyleyişi.

Kelimelerini seçerken de yanılgı
Hakkın olsun, müsterih olasın.
En güzeli dumanlı olandır şarkının,
Hem Açık seçik hem Kapalı.

Tül ardındaki güzel gözler gibi
Olmalı. Gün işığı titremeli şiirinde,
Güpegündüz Ilık sonbahar göklerinde,
Ak yıldızların büründüğü mavi !

Zira Ayrıntının peşindeyiz hâlâ,
Sadece ayrıntı, Renge ne gerek! Ah !
Ayrıntı baş göz eder bir tek
Rüyayı düşle, kavalı boruyla !

O öldüren Nükteyi bırak !
Mavinin gözlerinden yaş getiren
O berbat Fikir ve pis Gülüşten
Uzak dur, alayı çürük sarımsak !

Şu Belagatin tutup boynunu kırsan !
Ne iyilik yaparsın, el atmışken,
Azıcık da şu Kafiyeye dur desen,
Zapt edilir mi, önünü almazsan ?

Kim icat etmiş şu illet Kafiyeyi !
Hangi sağır velet ya da hangi çılgın
Zenci sarmış başımıza, eğenin
Altında gıcırdayan şu kof sahte inciyi?

Her daim biraz daha Musiki !
Kanatlanan bir şey olmalı mısran,
Bir gönülden kalkıp başka göklerin
Başka sevdaların peşine düşmeli.

Mısran nane ve kekik kokuları
Saçan sabırsız sabah rüzgârına
Karışan hoş bir icat ve macera
Olsun… Gerisi laf kalabalığı.

Paul Verlaine
Çeviren: Yakup Yaşa

SON UMUT

Bir ağaç var mezarlıkta,
Uzayıp gider gönlünce,
Dikilmemiş yasa, kedere,
Sallanır küçük bir kaya boyunca.

Bu ağaca, hem yaz hem kış
Gelip konar bir kuş,
Acıklı şarkısını söyler durur.
O ağaç ve o kuş ikimiziz:

Sen hatıra, ben ise yokluk,
Zaman geri gitse de, yazık,
Yine başımı dizlerine koysam !

Ah, yaşamak mı! Güzelim, ne çare,
Düştü canıma soğuk ölüm…
Söyle bari kalbinde miyim?

Paul Verlaine
Çeviren: Yakup Yaşa

YEMEK ODASI

La salle à manger

Bir dolap, rengi benzi solmuş,
Büyük halalarımın sesini duymuş,
Büyük babama kulak kesilmiş,
Babamın konuşmasını dinlemiş,
Dolap pek de sadık o anılara;
Güya hep susuyormuş, kim demiş,
Ben onunla konuşuyorum ya !

Duvarda bir ahşap saat, guguklu,
Çoktandır çıkmıyor sesi soluğu;
Ona soracak değilim ya sebebini,
Çalışmıyor işte, kırılmış belli ki;
Eskiden çıkardığı sesi duysanız,
Ölüler aramıza döndü sanırdınız !

Bir de yiyecek dolabı, epey eski,
Mum kokuyor, içinde reçel, et ve
Ekmek, bal armutlardan bir de;
Evde ne var ne yok, ikram etmeyi
Seven eli açık bir hizmetçi sanki.

Nice bay bayan geldi evime ve hiçbiri
Şu küçük canlara inanıp güvenmedi.
Ve bir misafir içeri girerken beni yalnız
Sanıp: “Bay Jammes, nasılsınız ?”
Diye sorunca, bir gülme tutuyor beni.

1898

Francis Jammes
Çeviren: Yakup Yaşa

ÖYLE GÜZELSİN Kİ!

Que tu es belle !

Ne tatlısın! Eğilip kalkman ne güzel !
Güzel kız, servi boylu sarışın, hadi gel !
Menekşeleri örten şebnem gibi berrak !
Usulca dokunsan tenime, çırıl çıplak
Acı çekiyorum. Öyle hoş öyle tatlısın !
Ah, o bembeyaz, o güzelim kalçaların
Kimin nasibi? Yazık, düşüp bayılmasın!
Uçurumlarda açan yabani menekşe gibisin
Alev saçan kızıl kan çiçeğisin
Tere kokulu dereler gibi çağlıyorsun
Sana bakmaya cesaret edemiyorum
Ah, seni görünce, inan yolumu değiştiriyorum !

1948

Francis Jammes
Çeviren: Yakup Yaşa

DOST ORMAN

Le Bois amical

Güzel hayaller kurduk seninle,
Uzayıp giden yollarda.
El ele, sessizce… yan yana,
O gizemli çiçekler içinde;

Baş başa yürüyorduk
Çayır çimen gecede, nişanlılar gibi,
Divane dostu Ay’ı, o masallardaki
Meyveyi aramızda paylaşıyorduk.

Ve sonra, serip altımıza yosunları,
Öldük bir başımıza, çok uzakta, o mırıltılı
Dost ormanın serin gölgesinde.

Ve ona nurlu gökte rastladım
Yeniden sarıldık yaşlı gözlerle,
Ah sevgili yalnızlık yoldaşım !

Paul Valery
Çeviren: Yakup Yaşa

GÖZYAŞLARI

Bir damla gözyaşı, işte bir tane daha,
Yaralı yüreğimden birer birer
Süzülüp geliyorsunuz âdeta
Tatlı yaşlar, ey gözde açan çiçekler!

Pek de haşinsiniz, pek aceleci,
Ve geliyor işte ardınızdan
Bütün anılarım bir sel gibi,
Gümbür gümbür homurdanan.

Uzaklardan duyuluyor sesleri,
Anılarım yola düşmüş geliyor,
Ve itiverince biri diğerini,
Düşüp damla damla yüreğimi yakıyor.

Siz de akın birikmiş gözyaşlarım,
Gözlerimi bile kırpmam, korkmayın !
Son acılarım, sahte mutluluklanım,
Ve ölümler, hadi akın, durmayın!

Şu sevecen hayalperestin
Sizden gayrı kimi kaldı,
Şu harap bedeni siz de terk edin,
Geç kaldınız hüzün çığırtkanları

Ey dar günde yanımda olanlarım,
Ey biricik coşku ve sevinçlerim,
Düşmüş ardınıza, ah güzel yaşlarım,
Akıp geliyor işte, bütün mazim.

Andre Rivoire
Çeviren: Yakup Yaşa

TANRI’NIN HÜZNÜ

Tristesse de Dieu

Endişe duyunca hayatın buruk mutluluğundan,
Cennet kapısında şaşakalan Âdem ile Hava’yı,
Boynu bükük ve hüzünlü görünce, dergâhından
Kovmadan önce onları, hüzünlendi birazcık Tanrı.

Ve yazıp yüce katından kaderlerine,
Boş bir umut ve o dayanılmaz acıyı,
Onlar için bir de, şu sessiz sedasız gökyüzüne
Çoban Yıldızı’nın o acı tebessümünü çıkardı

Joachim Gasquet
Çeviren: Yakup Yaşa

ELVEDA

Adieu

Dizinin dibinde kaybedip kendimi,
Çıplak kollarına yasladım başımı,
Ey bana karanlık gecelerin acısını
Tathran, elveda, şimdi ayrılık vakti !

Ah, benzim atardı adını anınca !
Artık ne hevesim kaldı ne korkum;
Bir daha yaslanmak istemiyorum,
Cehennem azabı o zalim bağrına

Kumsalin tatlı yeli akıyor içime,
Ben çok mutluyum senden uzak !
Ve o hüzün kokulu saçların, artık
Gölge yapmayacak hayallerime

1803

Villers de L’lsle-Adam
Çeviren: Yakup Yaşa