38. Sone
Beni ilk öptüğünde yalnız, yazı yazdığım bu elin
Parmaklarından aldı öpücüğü;
Ve o zamandan beri elim daha beyaz ve daha temiz,
Dünya-selamlarına cevap vermekte yavaş, melekler
Konuştuğu zaman “Aman dinle’yle,” çabuk.
Bir yüzük takamazdım oraya Ametistden, daha güzel görünen,
O ilk öpücükten. İkincisi birincisini geçti yükseklikten ve
Arayıp bulmaya çalıştı alnı ve kaçırdı yarısını,
Öbür yarısı saçın üstüne düştü . Hediyenin ötesindeydi o!
Kutsal aşk yağıydı, aşkın kendi tacı,
Önde gelen günahlar temizleyen tatlılıktan.
Üçüncüsü dudaklarımın üzerinde katlandı
Mükemmel mor hâliyle; o zamandan beri, gerçek olan
Gururu duydum ve dedim, “Benim Sevgilim, kendimin.”
Elizabeth Barrett
Çeviren: Vehbi Taşar
43. Sone
Seni nasıl severim? İzin ver yollarını sayayım.
Derinliğinde ve genişliğinde ve yüksekliğinde severim
Ruhumun erişebildiği yerlerin, göze gözükmeden
Var Olan ve Mükemmel Güzel.
Seni hergünün en gürültüsüz eksikliğinin
düzeyinde severim, yanında gün ışığının ve yanında mum-ışığının.
Seni özgür severim, Doğruya çabalayan insanlar kadar;
Seni safça severim, övgüden vazgeçerken onlar.
Seni arzuyla severim, eski üzüntülerimde yüklü duran,
Seni güvenciyle severim çocukluğumun.
Kaybettiğimi sandığım bir aşkla severim
Yitirilmiş azizlerimle beraber—Seni ömrümün bütün
Nefesleriyle, gülüşleriyle, gözyaşlarıyla severim!—Ve, Tanrı öyle istiyorsa eğer,
Öldükten sonra seni daha da iyi seveceğim.
Elizabeth Barrett
Çeviren: Vehbi Taşar
Not: Eğer dördüncü ve beşinci öpücüklerin nerelere konulduğunu merak ediyorsanız, şunu söylemek gerekir ki bu şiir 19uncu yüzyıl İngiltere’sinin kabul ettiğinden daha fazla açık saçık yazılmıştır. Nitekim, 1845 yılında, bir buçuk sene sonra evleneceği şair Robert Browning için yazmış olduğu bu 44 tane sone’yi, Elizabeth Barrett, kendi kocasından bile, evlendikten 3 sene sonrasına kadar saklamış, ve ondan sonra bile ancak kocasının ısrarlarıyla basılmalarına razı olmuştur. Yalnızca 55 yıl yaşayan Elizabeth bu aşk evliliğini, o zaman çok geç kabul edilen 37 yaşında kendisinden 6 yaş küçük olan bir adamla ve kendi babasının çok kuvvetle bu evliliğe karşı gelmesine rağmen yapmıştır. Evlilikten sonra babası onu evlâtlıktan reddetmiş ve bu yüzden evlilik hayatlarının büyük bir dönemi İtalya’nın Floransa şehrinde geçmiştir. Elizabeth orada 1861 de kocasının kollarında veremden ölmüştür. Bu 44 sone Elizabeth’in aşk edebiyatına en büyük katkısı olarak kabul edilir.
Bütün bu soneler Petrarchan denilen ve o zamanlar İtalya’da çok kullanılan ilk sekiz satırları abbaabba ve ondan sonraki 6 satırları cddcdd veya cdecde şeklinde kafiyelenen mısralarla yazılmıştır. Bu kafiye tarzını ritim ve ses bakımından çok zengin olan İtalyanca’da kolayca başarmak mümkünse de aynı şeyi İngilizce lisanında başarmanın büyük bir hüner gerektirdiği söylenir. Doğrusunu söylemek gerekirse ben bunu Türkçede başarmaya bile gayret etmedim. Bu şiirde kullanılan “mor hâl” deyimi sanırım Ametist taşının rengiyle ilgilidir.
Vehbi Taşar
