Muhteşem bir tekdüzeliği var tabiatın.

Hiçbir sanatçının sahip olmadığı bir özgürlük ve güvenle kendini tekrarlayıp duruyor.

Herşeyin bir vakti var ve vakti geldiğinde iğdeler çiçek açıyor.

Geçen yıl iğdeler çiçeklerini açtığında yayılan uçuk yeşil, baygın kokulara nasıl hayran kalıp şaşırdıysam, bu yıl da aynı şekilde hayran kalıp şaşırıyorum.

Sadık bir hayranıyım tabiatın.

Benim hayranlığıma hiç aldırmayan kibri ya da tevazuuyla, bana hep şunu söylüyor, “ben böyleyim, yüz yıl önce de böyleydim, yüz yıl sonra da böyle olacağım”.

Ben yüz yıl önce böyle değildim ve yüz yıl sonra da böyle olmayacağım.

Tabiatın güvenli durağanlığı, benim telaşlı geçiciliğimi hep yüzüme vuruyor.

Garip bir çelişkisi var bu sonsuz döngünün, bana sürekli gösterdiği hayatın güzellikleri, içinde hep benim varlığımın anlamsızlığını yüzüme çarpan bir gerçek taşıyor.

“Sen geçicisin.”

Hıristiyanlar, Adem’den tevarüs ettikleri “ilk günahı” hep taşıdıklarına inanırlar.

Bu “ilk günah” belirler her şeyi.

Bense bu “ilk gerçek”e inanıyorum.

Bu “ilk gerçek”teki umursamaz küçümseme, sanırım insanoğlunun gerçekle hiç bitmeyen bir sorun yaşamasının başlangıcı.

İnsanlar, gerçekten korkuyorlar.

Gördükleri bu “ilk gerçek”, bütün ruhlarını sarsıyor.

Bu sarsıntıdan kurtulacağımız bir sığınak aramakla geçiyor ömrümüz.

Dindarlarımız, bu “geçiciliğin” bir sonsuzluğun parçası olduğuna inanarak, tabiatın ve“yaratıcısının” kucağına sığınarak “ilk gerçek”le barışıyorlar, “geçici değiliz” diyorlar,“gidiyoruz ama geleceğiz”.

Buna yürekten inananlar, sanırım huzurlu ve dürüst bir hayat sürüyorlar.

Ve, sanırım buna yürekten inanan çok az insan bulunuyor.

Yeryüzü her dinden dindarlarla dolu ama “gerçekle” barışık yaşayanlar inanılmaz derecede az.

Eğer bütün dindarlar buna içtenlikle inansalardı, “yalan” bu kadar çok olmazdı.

Gerçeklerden korktuğundan daha fazla korkardı insanlar yalandan.

Ne yazık ki karşılaştığımız hayat bize bunu göstermiyor.

Bu “geçici” dünyanın yalanları, sonsuz bir kalıcılığın “gerçeklerinden” daha çekici geliyor insanlara.

Yalan söyleyen, gerçekleri saklayan “dindarlara” baksanıza.

İğde ağaçları onlara “bu dünyada çok uzun kalmayacaklarını” hatırlatmıyor,“önemsizliklerini” hatırlatmıyor, “çaresizliklerini” hatırlatmıyor.

“İlk gerçek”in onların ruhunda yarattığı sarsıntı, iki kere yalancı yapıyor onları, hem bu gerçekten korkmadıklarını çünkü başka bir gerçeğe inandıklarını söyleyerek “tabiata ve tanrıya” yalan söylüyorlar, hem de “çaresizliğini ve önemsizliğini” tevazu ve dürüstlükle iyi edecek bir hayattan uzaklaşarak çevrelerindeki insanlara yalan söylüyorlar.

Ben iğde ağaçlarının o muhteşem kokusunu duyduğumda, bu armağanı değerlendirecek çok da uzun bir zamanım olmadığını, “geçici” olduğumu biliyorum, tanrıyı ve tabiatı kandırmaya çalışmıyorum.

Bu “ilk gerçeğe” boyun eğiyorum.

“Geçiciliğim” bana “sığınacak bir sonsuzluk bul” demiyor, geçiciliğim bana
“kendini önemseme” diyor, “iğde çiçeklerinin kokusunu içine çek, sana verilene şükret ve bu kısa hayatını mümkünse tabiat kadar sakin ve dürüst yaşa” diyor.

Bu öğüdü dinliyor muyum?

Hayır.

Öğüdün kıymetini biliyorum ama her zaman uyamıyorum buna.

“Gitmeden” önce yapmak istediklerim var.

Biraz aceleci davranıyorum bazen.

Sakin olamıyorum her zaman, “bu kısa hayatta değmez” deyip öfkeyi kenara itemiyorum, iğde ağaçlarıyla yarışmaktan, yersizliğini bilsem de benden sonrasına benden bir şeyler bırakma ihtirasından vazgeçemiyorum.

Kimsenin hakkını yememeğe özen gösteriyorum sadece.

Bir tanrım yoksa da kendi kendimin tanrısı olmaya çalışıyorum, iğde ağaçlarına bakarak “kendi kutsal kitabımı” yazıyorum ve “günahlarla yasakları” sıralıyorum kendim için, “en büyük günah” başkasının hakkını yemek bu kısa ve zavallı kitabımda.

Bu “günahı” işlersem, bunun cezasını “sonsuzluğun” bir başka köşesinde çekeceğimi düşünmüyorum, o kadar bekleyecek kadar sabırlı değilim, bu günahı işlersem kendi cezamı kendim veririm.

Ve, inanın, bu günahı işlersem tanrıdan daha çok korkarım kendi vereceğim cezadan.

Bir daha iğde ağaçlarının kokusundan tat alamam.

Bebekleri sevemem bir daha, gençlerin gözlerine bakamam, yaşlılarla şakalaşamam.

Hayal kuramam bir daha.

Kavgaya giremem.

Cezası ağır olur bu günahın benim hayatımda.

Tabiatın bu muhteşem tekdüzeliğinin içinde her şeyin bir vakti var, vakti gelince açıyor iğde çiçekleri, vakti gelince ben gideceğim, iğde çiçekleri bunu bana söylüyor.

Kalmaktan korkmadım, gitmekten de korkmuyorum.

Gideceğim yeri merak etmiyorum.

Tabiatta her şeyin bir vakti var ve vakti gelince öğrenirim nereye gideceğimi.

Bir gün öğreneceğim, tek derdim, ben bildiğim her şeyi anlatmaya alışmışım, bunu kimseye anlatamayacağım.

Anlatabilmek isterdim.

İğdeler açtı gene.

“İlk gerçek” duruyor çiçeklerinde.

“Geçicisin” diyor bana, “geçiciyim” diyorum ben de kendime, “şükret buna ve mümkün olduğunca iyi geç geçtiğin yerden”.

Ahmet Altan

Müjdeler olsun bizim berber Celal köşe yazarı olmaya karar verdi.

Haftada kaç gün yazması gerektiği konusunda biraz kararsız.

“Haftada kaç yazmak lazım” diye sordu bana.

“Sen yaz da” dedim, “gününü sonra belirlersin”.

Ona Molière’in piyeslerini bir berber dükkânında yazdığını da söyledim, berber dükkânının yazarlık için bereketli bir yer olduğunu vurgulamak için.

“Aklımda çok acayip bir konu var” dedi, sonra da ekledi, “ama sana söylemem”.

Hâlinden anladığım kadarıyla, “ne söyleyeceğim abi, sen söylediklerimi çalıp kendin yazıyorsun, şimdi söylesem bu konuyu da yazar heder edersin” demek istedi.

Arkadaşlarına da açıklamış yazar olacağını.

“Sakın bizim adımızı yazma” demişler, o da, “yazara müdahale edemezsiniz” demiş.

Celal daha şimdiden “fikir özgürlüğü” için mücadeleye başladı.

Yazarlara müdahaleye karşı.

Böyle giderse yakında Başbakan’la kapışırlar.

Belgeseller konusunda Celal Başbakan’ı yener, onu baştan söyleyip Başbakan’ı uyarayım.

Bizim yeni meslektaşın dükkânından çıktıktan sonra babama gittim.

Babam arada bir beni gezmeye götürüyor.

Biliyorsunuz, bir çocuk kaç yaşında olursa olsun babasının yanında bir çocuktur.

Büyümek, bir çocuğun babasına karşı yaptığı bir saygısızlıktır, onun için çocuklar babalarının yanında asla büyümüş biri gibi davranmamalılar.

Geçenlerde birlikte gittiğimiz bir lokantada, babam genç bir garsona beni gösterip “Oğlumu da getirdim” dedi, genç garson tam ne diyeceğini bilemedi, “Allah bağışlasın” dedi.

Dün de babamla Adile Sultan Sarayı’ndaki Borsa Lokantası’na gittik.

Sabancılar, Abdülmecid’in kızkardeşinin sarayını bir kültür merkezi yapmışlar, Borsa da o merkezin içinde çok güzel bir lokanta açmış.

Herhalde yeryüzünün en muhteşem lokantalarından biri.

Bir prensesin sarayından Boğaz’a bakarak olağanüstü lezzetli yemekler yiyorsunuz.

Hava çok güzeldi.

Karşı tepeler yemyeşildi.

Boğaz’ın koyu mavi suları gümüşi bir kayganlıkla akıyordu.

Lokantanın önünde bir çimenlik, çimenliğin hemen köşesinde tek başına duran incecik gövdeli, çok dallı bir erguvan ağacı vardı.

Derken tuhaf bir ses duyduk.

Bahçenin öbür ucundaki bir bölümden bembeyaz bir tavus kuşu çıktı.

Uzun kuyruğunu peşinde sürükleyerek çimlerin üzerinde bir tur attı.

Sonra biri beyaz, biri renkli iki dişi peşinden geldi.

Erkek tavus kuşu bütün lokantanın kendisini seyrettiğinin farkında olarak epeyce dolaştı bahçenin içinde.

Doğanın muhteşem gösterisini hep birlikte hayranlıkla izliyorduk.

Bir kere daha gördüm ki saf gerçek, aslında bir masala benziyor.

Gümüşlenmiş koyu mavi sular, yeşil tepeler, erguvan ağacı, beyaz tavus kuşu, hayatın tam kendisiydi ama hayata hiç benzemiyordu ya da bizim hayat sandığımız şeye hiç benzemiyordu.

Babam Yahya Kemal’den bir şiir söyledi.

Tevfik Fikret’ten konuştuk biraz.

Nasıl da çağının ilerisinde bir adamdı, İttihatçılar “Dünya benim vatanım, insanlık benim milletim” diyen şairi, kendilerini eleştirince sokaklarda yuhalatmışlar, kalabalıkları “Kırılsın seni Fikret diye alkışlayan eller” diye bağırtmışlardı.

Çok genç ölmüştü.

Bir yandan da tavus kuşuna bakıyorduk.

Garson, özel olarak Manisa’da yetiştirilmiş kuşkonmazlar getirmişti, üzerine biraz İzmir peyniri rendelemişlerdi.

Belki de bizim şansımıza çevre masalarda eski İstanbul’un süzülmüşlüğünden gelen bir konuk kalabalığı vardı.

Babama gösterdikleri saygılı ve kibar ilgi, masaya uğrayıp onun yazılarından pasajlar okuyan hoş hanımlar, lokantadan ayrılırken artık kaybolduğunu sandığım bir zarafetle veda eden insanlar, beyaz tavus kuşu kadar masalımsı gözüktü bana.

Beni kahkahalarla güldüren babamın anlattığı fıkralar, okuduğu şiirler, eğlenceli anılar, içim yıkandı, dirildim.

Derken tavus kuşu bizim masanın yakınına geldi.

Birden o görkemli kuyruğunu açıverdi.

Yeşil çimenlerin üstüne beyaz dantelden, tüllü bir yelpaze yayıldı, öyle durdu bir süre, sonra dans eder gibi yan yana yürüdü, kanatlarını rüzgârlandırdı, başını havaya kaldırdı.

Bu yaşlı baba-oğla bir armağan bağışladı.

İyice seyrettiğimize emin olduktan sonra topladı kanatlarını.

Lokantadan ayrılırken bizi servis asansörüyle mutfağa indirip oradan selametlediler.

Pırıl pırıl, çelik aksamlı mutfakta bir telaş vardı.

“Akşama Başbakan’ın yemeği var, ona hazırlanıyoruz” dedi bir garson.

Lokantanın çıkışında iki büyük polis otobüsüyle karşılaştık, otobüsler manevra yaparken genç bir polis elindeki makineli tüfeği bize doğru tutup arabayı durdurdu.

Bir süre otobüslerin manevralarını bitirmelerini polisin bize dönmüş tüfeğinin namlusuna bakarak bekledik, babam “Bu çocuk bizi vuracak galiba” dedi gülerek, sonra da ekledi, “ama son yemeğimiz çok eğlenceli geçmiş olacak”.

Polis bizi vurmadı.

Bizim son yemeğimiz olmadı.

Ama çok eğlenceli geçti.

“Harikalar diyarında” gezmiş Alice gibi döndüm geldim, gazetedeki haberleri gördüm.

Haberlere boş ver dedim kendime, beyaz tavus kuşunu sana gösteren hayata şükret bugün.

Ahmet Altan